karar cümlesi yaklaşımı - Akademi Delisi (Tez Yaptırma)

Akademik Projelerde Yanıt Kategorilerinin Kodlanması

Anketler, görüşmeler, gözlem formları ve açık uçlu yanıtlar… Akademik projelerin çoğu, ham yanıtları bir şekilde kategorilere dökmeden anlamlı sonuçlar veremez. Kodlama, yalnızca “kutucukları yeniden etiketlemek” değildir; karar mimarisidir. Ürettiğiniz kategori şeması; eşitlik, etik, yeniden üretilebilirlik, istatistiksel sağlamlık ve politika diline dönüşebilirlik açısından projenizin kaderini belirler. Hatalı veya tutarsız kodlama; etkiyi abartır, belirsizliği saptırır, küçük hücreleri…
Devamı

İçerik Üreticisi 31 Ekim 2025 0

Akademide Açıklayıcı ve Yordayıcı Analizler

Akademik araştırmaların iki güçlü kanadı vardır: açıklayıcı (explanatory) ve yordayıcı (predictive) analiz. Birincisi, “Neden oluyor?” sorusunu kuramsal bir mercekle ele alır; mekanizma kurar, değişkenler arasındaki ilişkileri zaman ve bağlam içinde anlamlandırmaya çalışır. İkincisi, “Sonra ne olacak?” sorusunu öngörü doğruluğu üzerinden yanıtlar; erken uyarı üretir, kaynak planlamasını güçlendirir ve karar vericinin önüne operasyonel eşikler koyar. Ancak…
Devamı

İçerik Üreticisi 30 Ekim 2025 0

Akademik Yazımda Yapısal Eşitlik Modeli İncelemesi

Yapısal Eşitlik Modellemesi (SEM), akademik araştırmalarda kuramsal bir haritayı sayılarla yürütmenin en güçlü yollarından biridir. SEM; ölçme boyutunu (gizil değişkenler—latent constructs) ve yapısal boyutu (nedensel/ilişkisel ağ—paths) tek bir çerçevede birleştirir. Ancak SEM’i “karmaşık diyagramlar ve birkaç uyum indeksi” olarak görmek büyük bir hatadır. Çünkü SEM’in değerini belirleyen şey, kuram–tasarım–ölçüm–varsayım–analiz–yorum–rapor–eşitlik–etik–yeniden üretilebilirlik zincirinin tamamıdır. Doğru soruyu sormadan…
Devamı

İçerik Üreticisi 27 Ekim 2025 0

Akademik Tezlerde Varyans Homojenliği Testi

Varyans homojenliği—diğer adıyla “eş varyans” varsayımı—çok sayıda klasik istatistiksel yöntemin görünmez omurgasıdır. İki ya da daha çok grubun ortalamalarını karşılaştırdığınızda, bağımsız örneklem t-testinden tek yönlü veya çok faktörlü varyans analizine, doğrusal modellere kadar uzanan geniş bir ailede bu varsayımın sesi ya açıktan duyulur ya da satır aralarında fısıldanır: “Grupların saçılma düzeyi birbirine yakın mı?” Eğer…
Devamı

İçerik Üreticisi 26 Ekim 2025 0

Akademik Tezlerde Verilerin Kategorik Analizi

Kategorik veriler—evet/hayır, var/yok, kırsal/kent, düşük/orta/yüksek, “kamerayı hiç açmam–bazen açarım–her zaman açarım” gibi—akademik araştırmanın gündelik dilidir. Sayıları pürüzsüz bir cetvelle ölçmek yerine seçenekler ve sınıflar üzerinden konuştuğumuzda; karar verdiren sonuçlar çoğu kez bu sınıfların yönünü, kayışını ve kimin için ne kadar değiştiğini göstermemizle mümkün olur. Yine de birçok tezde kategorik veriler, tek satırlık bir oran farkı…
Devamı

İçerik Üreticisi 22 Ekim 2025 0

Akademide Veri Analizi Eğitimi Almanın Önemi

Veri, artık yalnızca sayılardan ibaret değil; kararların dili, kurumların hafızası ve bilimin dolaşımı. Akademide herhangi bir alanda—eğitim bilimlerinden sosyolojiye, psikolojiden iktisada, halk sağlığından mühendisliğe—araştırma yapanlar için veri analizi, okuma–yazma–konuşma kadar temel bir beceriye dönüştü. Fakat “veri analizi bilmek”, menülerde doğru düğmeye basmayı öğrenmek değildir. İyi bir eğitim; araştırma sorusu–tasarım–ölçüm–varsayım–analiz–yorum–raporlama–yeniden üretilebilirlik–etik–eşitlik zincirinin tamamını kavratır ve bu…
Devamı

İçerik Üreticisi 21 Ekim 2025 0

Akademik Yazımda Tablolarla Bulguların Sunumu

Akademik yazımda tablolar, bulguların okunaklı ve denetlenebilir biçimde sunulmasını amaçlar. Ancak tablo, yalnızca hücrelerin yan yana dizildiği bir çerçeve değildir; sorunun ne olduğuna, kimin için ne anlatmak istediğinize ve kararın nasıl verileceğine hizmet eden bir iletişim aracıdır. Kötü hazırlanmış bir tablo, en parlak analizi bile sıradanlaştırır; iyi hazırlanmış bir tablo ise okuru gerekçe → bulgu…
Devamı

İçerik Üreticisi 20 Ekim 2025 0

Akademide SPSS ile Etki Büyüklüğü Analizi

Anlamlılık testinin tarihsel cazibesi, çoğu kez bizi asıl sorudan uzaklaştırır: Etki ne kadar büyük ve bu büyüklük, karar vermek için yeterince ikna edici mi? SPSS, pek çok tezde “p<.05”in basitçe raporlandığı, ama etki büyüklüğünün ya dipnota sıkıştırıldığı ya da hiç anılmadığı bir alışkanlığı besler. Oysa etki büyüklüğü; bulgunun pratik önemi, politika/uygulama etkisi ve kaynak tahsisi…
Devamı

İçerik Üreticisi 16 Ekim 2025 0

Akademide SPSS ile Anlamlılık Testi Yapmak

SPSS, akademide “anlamlılık testi” denince akla gelen ilk yazılımlardan biri. Ancak bir menüye tıklayıp p-değerini görmek, tek başına bilim yapmak değildir. İyi bir araştırma, anlamlılık testini; araştırma sorusu–tasarım–ölçüm–varsayım–etki büyüklüğü–güven aralığı–duyarlılık–etik ve eşitlik zincirinin tamamı içinde konumlandırır. SPSS’in gücü; hızlı sonuç üretmesinden çok, karar verdiren bir rapor diline destek olmasından gelir: “Kimin için, ne kadar, hangi…
Devamı

İçerik Üreticisi 15 Ekim 2025 0

Akademide Anket Verileriyle Güvenilirlik Hesaplama

Bir ölçeğin “güvenilir” olması, aynı gerçekliği her ölçtüğünde yakın sonuçlar vermesi demektir; ama akademik yazında güvenilirlik çoğu kez yalnız bir sayıya—çoğunlukla “alfa”—indirgenir. Oysa güvenilirlik, ölçeğin nasıl kurulduğu, maddelerin birbirini nasıl desteklediği, örneklemin kimlerden oluştuğu, verinin hangi pencerede toplandığı, dil uyarlaması, eksiklerin gölgesi, zamanla kararlılık ve alt grup eşitliği gibi bir dizi kararla birlikte düşünülmesi gereken…
Devamı

İçerik Üreticisi 11 Ekim 2025 0

Etiket: karar cümlesi yaklaşımı