CSE Formatında Patent Alıntılaması
Bilimsel ve teknolojik gelişmelerin yazılı ve yasal izlerini taşıyan en önemli belgelerden biri patentlerdir. Yeni bir buluşun, icadın veya teknolojik yeniliğin hak sahipliği ve korunması açısından büyük önem taşıyan patentler, yalnızca hukuk alanında değil, aynı zamanda bilimsel çalışmalarda da sıklıkla başvurulan bir bilgi kaynağıdır. Özellikle teknik yenilikler, tıbbi cihazlar, kimyasal formüller ve mühendislik uygulamaları üzerine yazılan akademik metinlerde, patentlere yapılan atıflar içerik zenginliğini ve araştırmanın güncelliğini artırır.
CSE (Council of Science Editors) stiliyle yazılmış bilimsel çalışmalarda patentlerin doğru ve tutarlı biçimde alıntılanması, hem yasal hem de akademik açıdan büyük önem taşır. Bu yazıda, CSE stilinde patentlerin nasıl kaynak gösterileceği, patent numaralarının yazımı, patent sahibinin belirtimi, başvuru ve yayın tarihi ayrımı, uluslararası patent formatları, metin içi atıf kuralları, sık yapılan hatalar ve etik sorumluluklar detaylı biçimde ele alınacaktır.
Patent Nedir?
Patent, bir buluşun sahibine belirli bir süre için tanınan yasal bir tekel hakkıdır. Bu hak sayesinde buluş sahibi, ilgili teknolojiyi başkalarının izni olmaksızın üretme, satma veya kullanma hakkına sahip olur. Bilimsel yazımda patentler şu nedenlerle kaynak olarak kullanılabilir:
-
Yeni geliştirilen teknolojilerin anlatımı
-
Literatürde henüz yer almayan ancak uygulanmakta olan çözümler
-
Endüstri-akademi işbirliği örnekleri
-
Bilimsel projelerin teknoloji transferi süreçleri
CSE Stilinde Patent Alıntılamanın Temel Özellikleri
CSE kaynak gösterme stilinde patentlerin yazımı için şu unsurlar zorunludur:
-
Buluş sahibinin adı (inventor)
-
Patent başlığı
-
Patent numarası
-
Yayımlayan ülke veya kurum (örneğin: US, EP, TR)
-
Yayın tarihi
-
Erişim bağlantısı (varsa)
CSE Kaynakça Formatı – Patentler
Genel Format (Ad-Tarih Sistemi):
Yazar Soyadı Ad Baş Harfi (inventor). Patent başlığı. Patent no.: numara. Yayımlayan ülke; yayın tarihi. [accessed: yıl ay gün]. URL (varsa)
Uygulamalı Örnekler
Örnek 1 – ABD Patenti (USPTO)
Sahin U (inventor). RNA-based vaccine composition for use against SARS-CoV-2. US patent no.: US20210214535A1. United States Patent and Trademark Office; 2021 Jul 15. [accessed 2023 Dec 22]. https://patents.google.com/patent/US20210214535A1/en
Örnek 2 – Avrupa Patenti (EPO)
Keller A, Müller T (inventors). Multiphase thermal insulation coating. EP patent no.: EP3407529B1. European Patent Office; 2019 Feb 27. [accessed 2023 Dec 10]. https://worldwide.espacenet.com/patent/EP3407529B1
Örnek 3 – Türkiye Patenti (TÜRKPATENT)
Çelik M (inventor). Güneş enerjili su arıtma sistemi. TR patent no.: TR201703552B. Türk Patent ve Marka Kurumu; 2020 Oct 12. [accessed 2024 Jan 8]. https://epats.turkpatent.gov.tr/Patent/TR201703552B
Metin İçi Atıf – Patentler
Patentler metin içinde standart CSE metin içi atıf sistemine göre yazılır. Yani:
-
Ad-Tarih Sistemi:
(Sahin 2021)
-
Ad-Sayı Sistemi:
[14]
Patent olduğu metin içinde vurgulanabilir:
Sahin’in (2021) ABD patentine göre mRNA teknolojisi, spike protein ifadesini tetikler.
Uluslararası Patent Kodları
| Kısaltma | Açılım |
|---|---|
| US | United States (Amerika Birleşik Devletleri) |
| EP | European Patent Office (Avrupa Patenti) |
| WO | World Intellectual Property Organization (Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü) |
| TR | Türk Patent ve Marka Kurumu (Türkiye) |
| CN | Çin Halk Cumhuriyeti Patenti |
| JP | Japonya Patenti |
Sürüm (Version), Başvuru ve Yayın Tarihi Ayrımı
-
Başvuru tarihi (filed date): Başvurunun yapıldığı tarih
-
Yayın tarihi (published date): Patent kamuya açık hale geldiği tarih
-
Veriliş tarihi (granted date): Patent hakkının verildiği tarih
CSE’de yalnızca yayın tarihi kullanılır. Ancak metin içinde açıklama gerekiyorsa diğer tarihler de ifade edilebilir.
Patentlerin Erişim Bağlantıları (URL)
Patentlere aşağıdaki resmi portallar aracılığıyla erişim mümkündür:
URL verilmesi, okuyucunun kaynağa kolay ulaşmasını sağlar ve zorunlu değilse bile şiddetle önerilir.
Sık Yapılan Hatalar ve CSE’ye Göre Doğru Kullanım
| Hata | Açıklama | Doğru Biçimi |
|---|---|---|
| Sadece patent numarası yazmak | Bilgi eksiktir | Buluş sahibi, başlık, tarih olmalı |
| “Patent sahibi” ifadesi kullanmak | CSE’de “inventor” kavramı kullanılır | Yazar adı sonuna (inventor) eklenir |
| Erişim tarihi vermemek | İçeriğe ulaşılamaz | [accessed: yıl ay gün] eklenmeli |
| Patent ofisini belirtmemek | Ülke kodu belirsiz kalır | US, EP, TR gibi kodlar şart |
Patentlerle İlgili Etik Kurallar
-
Atıf yapılan patentin kime ait olduğu net biçimde yazılmalıdır.
-
Patent içeriği, bilimsel yayın gibi kullanılmamalıdır. Özgün katkı vurgulanmalıdır.
-
Kurum veya şirket adına yapılmış patentlerde, bireysel icat varsa kişi belirtilmelidir.
-
Henüz başvurusu yapılmış (yayınlanmamış) patentler “unpublished” olarak not edilir.
Patentlerin Bilimsel Yazındaki Rolü
Patentler, yalnızca ticari değil, bilimsel değer de taşır:
-
Üniversite-sanayi işbirliği ürünlerini belgelemek için kullanılır.
-
Proje önerilerinde teknolojik yenilik gösterimi için önemlidir.
-
Yayınlanmadan önce “state-of-the-art” olarak kabul edilir.
-
Literatürde olmayan bilgiler barındırabilir.
Sonuç
Patentler, bilimsel dünyayla teknolojik ilerlemenin kesişim noktasında yer alan çok kıymetli kaynaklardır. CSE stiline göre bu belgelerin doğru şekilde kaynak gösterilmesi, hem bilimsel yazının şeffaflığını artırır hem de bilgiye yasal ve etik sınırlar içerisinde ulaşılmasını sağlar. CSE, patentleri yalnızca bir kaynak olarak değil, aynı zamanda bilimsel sürecin bir parçası olarak görür. Bu nedenle patent alıntılamalarında dikkat edilmesi gereken detaylar, diğer kaynak türlerine kıyasla daha belirgindir.
Bu yazıda, CSE formatında patentlerin nasıl gösterileceği, hangi bilgilerin zorunlu olduğu, uluslararası kodlar, metin içi atıf biçimi, etik ilkeler ve sık yapılan hatalar detaylıca sunulmuştur. Her bilimsel yazar, çalışmasında yer verdiği patentlerin kaynağını açıkça belirtmeli, inventor bilgisini yazmalı, yayın tarihini net şekilde vermeli ve mümkünse erişim bağlantısını paylaşmalıdır.
Günümüzde üniversite laboratuvarlarında geliştirilen birçok buluş, önce patentlenip sonra bilimsel makalelere konu olmaktadır. Bu nedenle bilimsel literatürün eksiksiz temsil edilebilmesi için patentlerin kaynakça sistemine doğru biçimde entegre edilmesi şarttır. CSE stili, bu konuda yazara rehberlik eder ve patentin yasal, akademik ve etik çerçevede yerini tanımlar.
Sonuç olarak, bilimsel yazımda sadece “ne söylendiği” değil, “kaynağın nereden ve nasıl geldiği” de en az içerik kadar önemlidir. Patentler gibi resmi belgeler, bu güven zincirinin sağlam halkalarından biridir — ve CSE stili sayesinde bu halka, akademik disiplinin bir göstergesi hâline gelir.
Akademi Delisi, eğitim ve akademik destek alanında kapsamlı hizmetler sunan öncü bir platformdur. Öğrencilerin akademik başarılarına yön verirken, onları bilgiyle buluşturmayı ve potansiyellerini en üst düzeye çıkarmayı amaç edinmiş bir ekibiz. Sitemiz bünyesinde ödevlerden projelere, tezlerden makalelere kadar geniş bir yelpazede destek sağlıyoruz. Alanında uzman yazarlarımız, öğrencilere özgün içerikler sunarken, aynı zamanda onlara araştırma, analiz ve yazım konularında rehberlik ederek kendilerini geliştirmelerine yardımcı oluyor.
Akademik hayatın zorluklarıyla başa çıkmak artık daha kolay. Akademi Delisi olarak, öğrencilere sadece ödevlerinde değil, aynı zamanda araştırma projelerinde, tez çalışmalarında ve diğer akademik gereksinimlerinde de destek sağlıyoruz. Sunduğumuz kaliteli hizmetler sayesinde öğrenciler zamanlarını daha verimli bir şekilde kullanabilirler. Uzman ekibimiz, her bir öğrencinin ihtiyaçlarına özel çözümler üreterek, onların akademik hedeflerine ulaşmalarına katkı sağlar.
Gelişmiş kaynaklara erişimden akademik yazım kurallarına, araştırma yöntemlerinden kaynakça oluşturmaya kadar her aşamada öğrencilere destek sunan Akademi Delisi, eğitimde yeni bir perspektif sunuyor. Amacımız, öğrencilere sadece geçici çözümler değil, aynı zamanda uzun vadeli öğrenme ve başarıya giden yolda rehberlik etmektir.
cse citation of patents cse citation patent türü cse citation Türk Patent cse kaynak patent detayları cse kaynak patent no cse kaynakça patent gösterimi cse patent alıntılama cse patent atıf örneği cse patent doğrulama cse patent erişim tarihi cse patent etik yazım cse patent kaynak formatı cse patent metin içi atıf cse referans patent bilgisi cse stil patent yazımı cse stilinde patent örneği cse stilinde resmi patent cse style citation patent cse teknik patent yazımı ep patent yazımı cse patent atıf stili cse patent başlığı yazımı patent başvuru tarihi cse patent citation cse patent erişim formatı cse patent formatı cse patent inventors citation patent inventors cse format patent kaynak cse access patent kaynak gösterme cse patent kaynak hata örnekleri patent kaynak stili patent metin içi örnek patent nasıl belirtilir cse patent nasıl kaynakça yazılır patent no nasıl yazılır cse patent numarası cse örnek patent örnekleri kaynakça patent referans yazımı patent reference format cse patent source cse patent tarih cse patent URL cse patent veri bankası cse patent version cse yazımı tr patent cse türkpatent cse citation us patent cse yazımı yazılım patenti cse